Avtomobil Sığortası Növləri və Seçim Üçün Məsləhətlər
Avtomobil sığortası, hər bir avtomobil sahibinin yol hərəkətində qarşılaşa biləcəyi müxtəlif risklərdən qorunmaq üçün mühüm vasitədir. Azərbaycanda avtomobil sığortasının müxtəlif növləri mövcuddur və hər bir növün özünəməxsus xüsusiyyətləri var.
- İcbari Sığorta (TPDL – Third Party Liability Insurance)
- Əhatə dairəsi: Bu sığorta növü, üçüncü şəxslərə vurulan zərərin ödənilməsi üçün nəzərdə tutulmuşdur. Qəzalar zamanı qarşı tərəfə dəyən maddi zərərlər və tibbi xərclər bu sığorta ilə ödənir.
- Vacibliyi: İcbari sığorta Azərbaycanda qanunla tələb olunur və hər bir avtomobil sahibi bu sığortanı əldə etməlidir.
- Kasko Sığorta (Comprehensive Insurance)
- Əhatə dairəsi: Kasko sığorta, həm avtomobilin özünü, həm də üçüncü şəxslərə vurulan zərəri əhatə edir. Oğurluq, yanğın, təbii fəlakətlər və ya digər qəzalar nəticəsində avtomobilə dəyən zərərlər bu sığorta ilə ödənir.
- Vacibliyi: Kasko sığorta icbari deyil, lakin avtomobilinizin dəyərini qorumaq üçün tövsiyə olunur.
- Könüllü Sığorta
- Əhatə dairəsi: Bu sığorta növü, sürücünün istəklərinə uyğun olaraq müəyyənləşdirilir və əlavə təhlükəsizlik təmin edir. Misal üçün, yalnız yanğın və oğurluq hadisələrini əhatə edən sığorta paketi seçilə bilər.
Seçim Üçün Məsləhətlər:
- Sığorta Şirkətinin Etibarlılığı: Sığorta şirkətinin etibarlılığı və müştəri xidmətləri önəmlidir. Şirkətin maliyyə durumu, xidmət keyfiyyəti və müştəri rəyləri nəzərə alınmalıdır.
- Əhatə Dairəsi: Sığorta paketinin əhatə dairəsini diqqətlə öyrənin və ehtiyaclarınıza uyğun olanı seçin.
- Qiymət və Ödəniş Şərtləri: Müxtəlif sığorta şirkətlərinin təkliflərini müqayisə edin və ən münasib qiymət və ödəniş şərtlərini seçin.
- Müştəri Rəyləri: İnternetdə müştəri rəylərini oxuyun və başqalarının təcrübələrindən faydalanın.
Yol Hərəkəti Qaydaları və Sürücülük Hüquqları
Azərbaycanda yol hərəkəti qaydaları, sürücülərin və piyadaların təhlükəsizliyini təmin etmək üçün müvafiq qanun və qaydalarla tənzimlənir.
Əsas Yol Hərəkəti Qaydaları:
- Sürət Məhdudiyyətləri: Şəhər daxilində və şəhərlərarası yollarda müəyyən sürət məhdudiyyətləri tətbiq olunur. Şəhər daxilində sürət məhdudiyyəti adətən 60 km/saat, şəhərlərarası yollarda isə 90-120 km/saat arasında dəyişir.
- Alkoqol və Narkotik Təsiri: Sürücülərin alkoqol və ya narkotik vasitələrin təsiri altında avtomobil idarə etməsi qəti qadağandır. Bu qaydanın pozulması ciddi cəzalarla nəticələnir.
- Təhlükəsizlik Kəməri: Avtomobilin ön və arxa oturacaqlarında oturan hər kəs təhlükəsizlik kəməri taxmalıdır.
- Mobil Telefon İstifadəsi: Sürücülərin avtomobil idarə edərkən mobil telefon istifadə etməsi qadağandır. Bunun üçün yalnız “hands-free” cihazlardan istifadə etmək olar.
- Piyada Yolları və Zolaqları: Piyadalar yalnız müəyyən edilmiş keçidlərdən keçməli və sürücülər bu keçidlərdə piyadalara yol verməlidir.
Sürücülük Hüquqları:
- Məlumat və Məlumatlandırma: Sürücülər, avtomobil idarə edərkən müvafiq qanunlar və qaydalar barədə məlumatlandırılmalıdır. Hər hansı bir hüquq pozuntusu zamanı sürücü öz hüquqları barədə tam məlumatlı olmalıdır.
- Etiraz Hüququ: Sürücülər, haqsız hesab etdikləri cəzalar və ya qərarlarla bağlı etiraz edə bilərlər. Bunun üçün müvafiq məhkəmə instansiyalarına müraciət etmək mümkündür.
- Yardım və Dəstək: Qəzalar və ya digər fövqəladə hallar zamanı sürücülərin yardım və dəstək almaq hüququ vardır. Bunun üçün müvafiq xidmətlərə (polis, təcili yardım, sığorta şirkətləri) müraciət etmək lazımdır.